Ο Σήφης Σφακιωτάκης είναι από τα πιο έμπειρα μέλη της Εθελοντικής Ναυαγοσωστικής Μονάδας του Ναυτικού Ομίλου Χανίων, όπου βρίσκεται από το 1999.

Αυτό το καλοκαίρι βρέθηκε μπροστά σε ένα δραματικό περιστατικό στη Νέα Χώρα, όταν κατάφερε να επαναφέρει στη ζωή έναν 20χρονο κολυμβητή που είχε πνιγεί.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί, περιγράφει με λεπτομέρειες το συμβάν, μιλά για την ψυχραιμία που απαιτούν τέτοιες στιγμές, για την καθημερινή προσφορά των ναυαγοσωστών στα Χανιά, αλλά και για την ανάγκη στήριξης της Εθελοντικής Ναυαγοσωστικής Μονάδας του ΝΟΧ, που επί δεκαετίες προσφέρει ανεκτίμητη βοήθεια στην τοπική κοινωνία.

Μπορείς να μας περιγράψεις το περιστατικό για το τι ακριβώς είχε συμβεί;

Υπήρχε κάποιος που ήταν αρκετά βαθιά, μετά τα κολυμβητικά όρια. Είχε πάει μέσα με την παρέα του και δεν ήξερε να κολυμπάει. Είχαν πάει να προσεγγίσουν κάποια βραχάκια εκεί στη Νέα Χώρα που βουτάνε συνήθως. Κάποια στιγμή έμεινε αναίσθητος και πνιγόταν, είχαμε δηλαδή ένα περιστατικό πνιγμού. Εγώ επέβλεπα εκείνη τη στιγμή, πήρα τα κιάλια κάποια στιγμή, είδα ότι υπήρχε κάποιος άνθρωπος που ήταν αναίσθητος και έτρεξα μέσα να βοηθήσω, καθώς εξάλλου εκείνη την ώρα είχα βάρδια ως ναυαγοσώστης. Μπήκα μέσα, κολύμπησα και τον έβγαλα. Ξεκίνησα ό,τι λέει το πρωτόκολλο για τη διαδικασία της ΚΑΡΠΑ. Τον επανέφερα, αλλά συνέβη να είχε υποστεί σοκ. Eχει τύχει να επαναφέρουμε κάποιον μετά από πνιγμό ή ανακοπή, να έχει αναπνοή αλλά να μην έχει τις αισθήσεις του. Eίναι δηλαδή διαφορετικό, πάει σε νοσοκομείο, σε κώμα, με αναπνοή απλά. Αυτός όχι απλά βρήκε αναπνοή αλλά υπέστη και σοκ, σηκώθηκε δηλαδή όρθιος. Μάλιστα, ήρθε στη συνέχεια και το ΕΚΑΒ και έμειναν έκπληκτοι γι’ αυτό που είχε συμβεί.

Η στιγμή της διάσωσης.

Hταν Eλληνας αυτός που έσωσες; Eχεις από τότε κάποια επαφή με αυτό το άτομο;

Αλλοδαπός ήταν. Όχι, δεν ήρθαμε σε επικοινωνία ξανά.

Εκτιμάς ότι σ’ αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται μεγάλη ψυχραιμία από τη δική σου πλευρά; Κι αν σου έχει ξανατύχει ανάλογο περιστατικό.

Μου έχει ξανατύχει γιατί εργάζομαι πολλά χρόνια ως ναυαγοσώστης, οπότε έχω αντιμετωπίσει ξανά στο παρελθόν τέτοιες περιπτώσεις και γενικά ΚΑΡΠΑ έχω κάνει αρκετές φορές. Παίζουν πολλοί παράγοντες ρόλο όπως η ηλικία, το τι έχει γίνει, αν έχει φάει, αν είναι από πνιγμό ή από καρδιά. Στην προκειμένη περίπτωση κατάλαβα ότι ήταν από πνιγμό. Οταν μπήκα μέσα στη θάλασσα και τον είδα αναίσθητο, κατάλαβα ότι ήταν πνιγμός γιατί έβγαζε υγρά από το στόμα. Σε αυτή την περίπτωση ξεκινά μια άλλη διαδικασία, δεν τους βγάζουμε έξω, ξεκινώντας δηλαδή ΚΑΡΠΑ. Σε περίπτωση πνιγμού πρέπει να ξέρεις πώς θα ενεργήσεις. Εγώ ενήργησα μηχανικά γιατί γνωρίζω το τι πρέπει να κάνω, γιατί μου έχουν τύχει πραγματικά πάρα πολλά περιστατικά τόσα χρόνια.

Πώς αισθάνεσαι όταν μετά από ένα τέτοιο περιστατικό σώζεις μια ανθρώπινη ζωή;

Ηθική ικανοποίηση παίρνεις καταρχήν από τον κόσμο. Το βασικό όμως είναι ότι εγώ έκανα τη δουλειά μου, είμαι επαγγελματίας σε αυτό που κάνω, γνωρίζω τη διαδικασία και έπραξα αυτό το οποίο γνωρίζω να κάνω. Ο άνθρωπος είχε πραγματικά πεθάνει, ήταν πνιγμένος… Ξαναλέω, όταν ήρθε το ΕΚΑΒ και τον είχα επαναφέρει, βλέποντας το περιστατικό οι άνθρωποι αιφνιδιάστηκαν γιατί τους είχαν πάρει τηλέφωνο για έναν άνθρωπο που είχε πνιγεί και τον είδαν όρθιο! Μάλιστα, με πήρε ο γιατρός του ΕΚΑΒ λίγο παραπέρα και με ρώτησε να του πω ακριβώς όσο γινόταν τα λεπτά που διήρκεσε η ΚΑΡΠΑ, γιατί ξεπέρασα το χρονικό περιθώριο που συνήθως δίνουν οι γιατροί. Εκανα ΚΑΡΠΑ πάνω από 5 λεπτά… Συνήθως μετά από 5 λεπτά δεν επαναφέρεις, είναι πολύ σπάνιο.

Οι πνιγμοί και τα περιστατικά στη θάλασσα αφορούν κατά κύριο λόγο ανθρώπους που είναι επισκέπτες στα Χανιά;

Τα περιστατικά κυρίως των πνιγμών, τα περισσότερα, σχεδόν όλα, είναι μετά τη βάρδια του ναυαγοσώστη, μετά το ωράριο κάλυψης ή νωρίτερα. Και τα περισσότερα δεν είναι πνιγμοί, αλλά αφορούν ανακοπές μέσα στη θάλασσα, γιατί οι περισσότεροι τα μπερδεύουν και τα θεωρούν πνιγμό. Ανακοπή μπορεί να πάθει οπουδήποτε ο οποιοσδήποτε. Οταν είναι πνιγμός αλλάζουν για μας οι συνθήκες.

Τι θα συμβούλευες τον κόσμο;

Να ακούνε πάντα τις συστάσεις των ναυαγοσωστών. Ολοι, οι περισσότεροι δηλαδή, έχουν ένα κακό,και κυρίως οι Ελληνες: να λένε πάντα «ξέρω, εγώ είμαι αυτός, εγώ κολυμπάω 50 χρόνια, δεν θα μου πεις εσύ πού θα μπω». Λες και ο ναυαγοσώστης δεν θέλει να κάτσει στον πύργο του και να είναι χαλαρός… Κι όμως αυτό πρέπει να κάνουμε, αυτή είναι η δουλειά μας, να κάνουμε πρόληψη και όταν χρειάζεται να επεμβαίνουμε. Καλά θα κάνουν λοιπόν να ακούν τους ναυαγοσώστες, να τηρούν τους κανόνες που υπάρχουν σε κάθε παραλία, να κοιτάνε τις σημαίες που δεν είναι διακοσμητικές, υπάρχει λόγος που τις βάζουμε. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα που έγινε με τον συνάδελφό μου και φίλο μου, τον Θοδωρή Κωνσταντινίδη. Βρισκόταν στο σημείο, πίνοντας καφέ με την οικογένειά του. Είχε σχολάσει από τη βάρδια του. Ο Θοδωρής μπήκε εθελοντικά σε αυτή την περίπτωση και έσωσε πέντε άτομα! Γνώριζε όμως την παραλία. Οπου κι αν ήταν όμως, προφανώς θα έμπαινε και μπήκε μέσα και έκανε αυτό που έπρεπε.

Παλιές φωτογραφίες ως μέλος της ΕΝΑΜΟΝΟΧ.

Ως άνθρωπος που έχεις διατελέσει στην ΕΝΑΜΟΝΟΧ, κατά πόσο πιστεύεις ότι η Μονάδα όλα αυτά τα χρόνια έχει προσφέρει σημαντική βοήθεια στην κοινωνία των Χανίων;

Είμαι στην ΕΝΑΜΟΝΟΧ από το 1999, ήμουν παιδάκι τότε. Εκείνη την περίοδο υπήρχαν κάποιες άλλες διαδικασίες για τα πτυχία μεταξύ άλλων και για παιδιά της δικής μου τότε ηλικίας και είχα μπει από πολύ μικρός γιατί ασχολιόμουν με τον υγρό στίβο στον ΝΟΧ. Είμαι ενεργό μέλος τα περισσότερα από αυτά τα χρόνια, έχω υπάρξει υπαρχηγός πριν από μερικά χρόνια στη Μονάδα. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι ναυαγοσώστες που είναι τουλάχιστον στην ηλικία μου έχουν περάσει από τη Μονάδα. Ειδικά παλιότερα υπήρχε μόνο η ΕΝΑΜΟΝΟΧ στα Χανιά. Το ίδιο ισχύει και για τους παλιότερους φυσικά. Νομίζω ότι αντίστοιχη εθελοντική ναυαγοσωστική ομάδα δεν υπάρχει άλλη στην Ελλάδα.

Αντίστοιχες επίσης από παλιές στιγμές στη Μονάδα.

Τι πιστεύεις ότι χρειάζεται η Μονάδα για να μπορεί να λειτουργεί σωστά και στα κατάλληλα πρότυπα;

Καταρχήν, κόσμο. Τα μέλη να είναι εκεί όταν πρέπει, όταν τα χρειάζεται η ομάδα. Χρειάζονται πόροι, διότι τα μηχανοκίνητα απαιτούν καύσιμα, συντήρηση κ.λπ. Ο μοναδικός που μπορεί να βοηθήσει, αλλά μέχρι ενός σημείου, είναι ο ΝΟΧ και αυτό ανάλογα με τις περιπτώσεις και τις χρονιές. Χρειάζεται υποστήριξη τόσο των παλαιότερων όσο και των καινούργιων μελών. Χρειάζονται πόροι, στο βαθμό που μπορεί ο καθένας, είτε από τα μέλη, είτε από χορηγούς. Πρέπει η τοπική κοινωνία των Χανίων να στηρίξει αυτή την εθελοντική μονάδα, γιατί προσφέρει από το 1995 στα Χανιά, όταν εκείνη την περίοδο ό,τι γνωρίζαμε για τη ναυαγοσωστική ήταν μόνο μέσω του Baywatch που προβαλλόταν από την τηλεόραση…